นางสาวซาบีดา ไทยเศรษฐ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม กล่าวว่า กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม จัดกิจกรรมจิตอาสาจัดทำ “ริบบิ้นสัญลักษณ์แสดงความอาลัย” เพื่อถวายความอาลัยและน้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ภายหลังจากสำนักพระราชวังประกาศการเสด็จสวรรคต เมื่อวันที่ 24 ตุลาคม 2568 เป็นการแสดงออกถึงความอาลัยและสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณที่ทรงมีต่อประเทศชาติและพสกนิกรชาวไทยในทุกด้าน ทั้งด้านศาสนา การศึกษา ศิลปาชีพ การพัฒนาคุณภาพชีวิต การอนุรักษ์วัฒนธรรมไทย และเปิดโอกาสให้ข้าราชการ บุคลากรกระทรวงวัฒนธรรม และภาคีเครือข่ายทางศาสนา ตลอดจนประชาชนทุกหมู่เหล่า ได้ร่วมแสดงออกถึงความจงรักภักดี ความกตัญญูกตเวที และน้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณอย่างหาที่สุดมิได้
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม กล่าวต่อว่า โครงการนี้เริ่มดำเนินการตั้งแต่วันที่ 5 พฤศจิกายน 2568 ถึงเดือนกุมภาพันธ์ 2569 ณ ห้องโถงชั้น 1 กระทรวงวัฒนธรรม โดยเชิญชวนจิตอาสาร่วมกันประดิษฐ์ริบบิ้นสัญลักษณ์แสดงความอาลัย จำนวน 9,993 ชิ้น จัดทำจากวัสดุที่มีความหมายอันลึกซึ้ง โดยใช้ริบบิ้นผ้าสีดำและสีขาว ซึ่งสื่อถึงความอาลัยและความบริสุทธิ์แห่งความจงรักภักดี พร้อมตกแต่งด้วยไข่มุกและดอกไม้สีขาว เพื่อสื่อถึงความสง่างามและความเคารพสูงสุด ผู้เข้าร่วมกิจกรรมจิตอาสาจะได้ร่วมแรงร่วมใจในการจัดทำริบบิ้น เพื่อแจกจ่ายให้ประชาชนทั่วประเทศได้สวมใส่แสดงความอาลัยร่วมกัน ซึ่งริบบิ้นที่จัดทำมีหลายรูปแบบ เช่น แบบไขว้สีดำล้วน สื่อถึงความอาลัยอันสงบและเรียบง่าย แบบไขว้สองชั้น สีดำ–ขาวซ้อนกัน สื่อถึงความบริสุทธิ์แห่งความภักดี แบบประดับไข่มุกหรือดอกไม้สีขาว เป็นสัญลักษณ์แห่งความเคารพและเทิดทูน ทั้งนี้ “ริบบิ้นสัญลักษณ์แสดงความอาลัย” หรือ Black Ribbon มีที่มาจากธรรมเนียมปฏิบัติของชาวตะวันตก ซึ่งเดิมนิยมสวมใส่ชุดสีดำทั้งชุดหรือปลอกแขนสีดำ เพื่อแสดงความไว้ทุกข์หรือไว้อาลัยแก่ผู้วายชนม์ ต่อมามีการปรับเปลี่ยนรูปแบบให้เหมาะสมกับสภาพสังคม โดยเฉพาะในกลุ่มผู้ปฏิบัติหน้าที่สวมเครื่องแบบ เช่น ทหาร ตำรวจ หรือข้าราชการ จึงได้ประดิษฐ์ “ริบบิ้นสีดำ” ขนาดเล็กไว้ประดับแทนชุดดำ เพื่อแสดงความอาลัยอย่างสุภาพ เรียบง่าย และสะดวกในการสวมใส่ จนกลายเป็นสัญลักษณ์ที่ใช้กันอย่างแพร่หลายทั่วโลก
นอกจากนี้ กรมการศาสนายังเชิญชวนเครือข่ายทางศาสนา โรงเรียน และหน่วยงานภาคีเข้าร่วมประดิษฐ์ริบบิ้น เพื่อน้อมถวายเป็นพระราชกุศล และส่งเสริมคุณธรรม “ความกตัญญู” และ “จิตอาสา” ให้เกิดขึ้นในทุกภาคส่วนของสังคม โดยมีกำหนดแจกจ่ายริบบิ้นครั้งแรกให้แก่ผู้เข้าร่วมโครงการ “Journey to the Mind เพิ่มพลังบุญ พลังชีวิตและศักยภาพ” เมื่อวันที่ 8 พฤศจิกายน 2568 ณ โรงแรม Swissotel Bangkok Ratchada และจะขยายผลแจกจ่ายต่อไปยังพื้นที่ที่มีประชาชนสัญจรจำนวนมาก เช่น สถานีรถไฟฟ้า ศูนย์การค้า มณฑลพิธีท้องสนามหลวง หน่วยงานราชการ รวมทั้งสถานศึกษา กิจกรรมนี้นอกจากเป็นการแสดงความอาลัยถวายอย่างสมพระเกียรติแล้ว ยังเป็นการรวมพลังแห่งความดีของคนไทยทุกหมู่เหล่า
เพื่อสืบสานแนวพระราชดำริเรื่องการทำความดีด้วยหัวใจ และขับเคลื่อนคุณธรรมให้เป็นวิถีชีวิตของคนไทย ตามแผนปฏิบัติการด้านการส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ระยะที่ 2 (พ.ศ. 2566–2570) อย่างยั่งยืน