นายประสพ เรียงเงิน ปลัดกระทรวงวัฒนธรรม กล่าวว่า เนื่องในเทศกาลวันอาสาฬหบูชาและเข้าพรรษา พุทธศักราช 2568 กระทรวงวัฒนธรรม โดยกรมการศาสนา จัดกิจกรรมส่งเสริมพระพุทธศาสนา โดยในส่วนกลาง ร่วมกับคณะสงฆ์กรุงเทพมหานคร หน่วยงานภายในกระทรวงวัฒนธรรม องค์กรเครือข่ายทางศาสนา และองค์กรภาคีเครือข่าย วันอาสาฬหบูชาเป็นวันสำคัญที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนาเป็นครั้งแรก ถือเป็นจุดเริ่มต้นของพระพุทธศาสนา ขณะที่วันเข้าพรรษาเป็นช่วงเวลาที่พระภิกษุสงฆ์เริ่มจำพรรษาในวัดตลอดฤดูฝน เพื่อฝึกปฏิบัติธรรมอย่างเคร่งครัด เป็นแบบอย่างแก่พุทธศาสนิกชนในการพัฒนาตนและรักษาศีลธรรมในสังคม โดยในปีนี้ส่วนกลาง จัดงานในวันพุธที่ 9 กรกฎาคม 2568 ณ วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนาราม เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร ประกอบด้วย ริ้วขบวนรถแห่เทียนพรรษา พิธีปล่อยขบวนรถแห่เทียนพรรษา ของหน่วยงานภายในกระทรวงวัฒนธรรมและหน่วยงานเครือข่าย เพื่อนำไปถวายพระอารามหลวงในเขตกรุงเทพมหานคร จำนวน 10 วัด ได้แก่ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม วัดไตรมิตรวิทยาราม วัดปทุมวนาราม วัดประยุรวงศาวาส วัดสระเกศ วัดสุทัศนเทพวราราม วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนาราม วัดอรุณราชวราราม และวัดเทวราชกุญชร “เทียนพรรษา” เป็นเทียนที่พุทธศาสนิกชนจัดทำขึ้นเพื่อน้อมถวายแด่พระภิกษุสงฆ์ในช่วงเข้าพรรษา เพื่อใช้เป็นแสงสว่างในการศึกษาเล่าเรียนพระธรรมวินัยตลอดระยะเวลา 3 เดือนที่พระสงฆ์จะอยู่จำพรรษาในวัดโดยไม่ออกเดินทาง เทียนพรรษาจึงไม่เพียงเป็นสัญลักษณ์ของความศรัทธา หากยังเป็นเครื่องมือแห่งปัญญาและความเพียรของทั้งพระสงฆ์และพุทธศาสนิกชน ที่สำคัญเพื่อส่งเสริมให้พุทธศาสนิกชนได้น้อมระลึกถึงคุณของพระรัตนตรัยด้วยการร่วมกิจกรรมทางพระพุทธศาสนา บำเพ็ญศาสนกิจ รักษาศีล ลด ละ เลิกอบายมุข สืบทอดพระพุทธศาสนา สืบสานวัฒนธรรมและประเพณีอันดีงามของไทย และพิธีเจริญพระพุทธมนต์ โดยมีสมเด็จพระมหาธีราจารย์ กรรมการมหาเถรสมาคม เจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม เจ้าคณะหนเหนือ เป็นประธานฝ่ายสงฆ์ พร้อมด้วยผู้บริหารกระทรวงวัฒนธรรม หน่วยงานเครือข่ายและองค์การทางศาสนาเข้าร่วมพิธี
ในส่วนภูมิภาค 76 จังหวัด ได้ร่วมกับสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดทั่วประเทศ องค์กรเครือข่ายทางพระพุทธศาสนา และหน่วยงานต่างๆ บูรณาการการจัดกิจกรรมส่งเสริมพระพุทธศาสนาตามบริบทของแต่ละพื้นที่ โดยสืบสานวัฒนธรรมและประเพณีอันดีของงามของไทย รวมทั้งเปิดพื้นที่จัดเทศกาลประเพณีเพื่ออนุรักษ์วิถีวัฒนธรรม และภูมิปัญญาท้องถิ่นส่งเสริมอาชีพ สร้างรายได้ด้วยการจำหน่ายสินค้าและบริการทางด้านศรัทธา ความเชื่อ และวัฒนธรรมประเพณี สร้างคุณค่าทางสังคมและมูลค่าทางเศรษฐกิจ ทั้งนี้มีการจัดการแสดงทางวัฒนธรรมทั้ง 4 ภาค และพิธีทำบุญทางศาสนาในแต่ละวัดอีกด้วย โดยจัดกิจกรรม “ปักหมุดเที่ยวงานบุญทั่วไทย 10 จังหวัด กับ 10 งานประเพณี” เปิดสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ภายในวัด ได้แก่ 1. จังหวัดนครพนม ชมขบวนแห่เทียนพรรษา ณ วัดพระธาตุพนม ที่มีทั้งขบวนแห่เทียน และการแสดงทางศิลปวัฒนธรรม 2. จังหวัดนครราชสีมา มีการจัดงานใหญ่กลางเมือง ชมขบวนแห่เทียนพรรษา ขบวนบุปผชาติ และแสงสีเสียง ณ ลานอนุสาวรีท้าวสุรนารี 3. จังหวัดบุรีรัมย์ จัดกิจกรรมประโคนชัยแห่เทียนยิ่งใหญ่ พร้อมการโชว์วัฒนธรรมท้องถิ่น 4. จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ประเพณีแห่เทียนทางน้ำ ณ คลองลาดชะโด ชมวิถีชีวิตสองฝั่งคลอง 5. จังหวัดพะเยา มีกิจกรรมเวียนเทียนกลางน้ำที่กว๊านพะเยา งานบุญล้านนากับบรรยากาศยามเย็น 6. จังหวัดสระบุรี ประเพณีตักบาตรดอกเข้าพรรษา ณ วัดพระพุทธบาท ชมขบวนพยุหยาตรา และพิธีล้างเท้าพระ 7. จังหวัดสิงห์บุรีประเพณียายดอกไม้ หรือ ตักบาตรดอกไม้ ณ วัดจินดามณี พร้อมเวียนเทียนพระบรมธาตุเจดีย์บ้านแป้ง 8. จังหวัดสุพรรณบุรี การแห่เทียน 10 อำเภอ ณ วัดป่าเลไลยก์ ห่มผ้าหลวงพ่อโต พร้อมกิจกรรมช้อปของดี OTOP ของจังหวัด 9. จังหวัดสุรินทร์ การจัดมหกรรมแห่เทียนพรรษา และตักบาตรบนหลังช้าง งานเดียวในโลก ณ อนุสาวรีย์พระยาสุรินทรภักดีศรีณรงค์ และ 10 จังหวัดอุบลราชธานี ราชธานีแห่งเทียนพรรษาที่ยิ่งใหญ่ระดับประเทศ โดยมีขบวนแห่เทียน “ศรีศิลป์ ถิ่นไทยดี” อย่างยิ่งใหญ่ เพื่อให้พุทธศาสนิกชนได้ร่วมกันสืบสานพระพุทธศาสนาและรักษาประเพณีไทย ในช่วงเทศกาลเข้าพรรษา
นอกจากนี้ยังได้ร่วมกับจังหวัดระนอง จัดกิจกรรมส่งเสริมพระพุทธศาสนาสานสัมพันธ์อาเซียน เนื่องในเทศกาลเข้าพรรษา จังหวัดระนอง ประจำปีพุทธศักราช 2568 ในวันที่ 19-20 กรกฎาคม 2568 ณ วัดวารีบรรพต และวัดปากน้ำประชารังสฤษดิ์ อำเภอเมืองระนอง จังหวัดระนอง โดยมีการจัดกิจกรรมร่วมกันเพื่อส่งเสริมศิลปวัฒนธรรมในมิติทางพระพุทธศาสนาเนื่องในเทศกาลวันเข้าพรรษา อาทิ การแสดงการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมระหว่างประเทศอาเซียนไทย – เมียนมา ถวายเทียนพรรษา กิจกรรมสาธิตอาหารพื้นถิ่นที่เป็นเอกลักณ์โดดเด่นของชุมชน เยี่ยมชมกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย ผ่านการจัดการเรียนการสอน การชมจุดท่องเที่ยวบนเกาะคณฑี ผสมผสานวัฒนธรรม 3 เขื้อชาติ ไทย จีน พม่า สักการะเจดีย์ชเวดากองจำลองสักการะสรีระสังขารหลวงพ่อลอย อดีตเจ้าอาวาส สักการะศาลเจ้ามาจอโป๋ สักการะพระรูปพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ และจุดชมวิวป่าชายเลน และกิจกรรมศาสนพิธีเนื่องในเทศกาลเข้าพรรษาประจำปี พ.ศ. 2568 เพื่อเป็นการสืบสานรักษาขนบธรรมเนียมประเพณีอันดีงามและจรรโลงสังคมไทยให้เป็นสังคมที่มีคุณธรรม จริยธรรมอย่างยั่งยืน
“วันอาสาฬหบูชา” วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8 ของทุกปี ซึ่งปีนี้ตรงกับวันที่ 10 กรกฎาคม 2568 เป็นวันที่ระลึกถึงเหตุการณ์สำคัญในประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา ในสมัยพุทธกาลมีเหตุการณ์สำคัญเกิดขึ้น 4 ประการ คือ 1) เป็นวันที่พระบรมศาสดาทรงแสดงพระธรรมเทศนาเป็นครั้งแรก แก่ปัญจวัคคีย์ทั้ง 5 รูป ที่ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน ใกล้เมืองพาราณสี พระพุทธเจ้าทรงแสดงหลักธรรมสำคัญ 2 ประการ คือ มัชฌิมาปฏิปทาหรือทางสายกลาง และอริยสัจ 2) เป็นวันที่พระบรมศาสดาทรงได้
พระสาวกองค์แรก คือ ท่านโกญฑัญญะได้บรรลุธรรมเป็นพระโสดาบันองค์แรก 3) เป็นวันที่มีพระสงฆ์เกิดขึ้นเป็นรูปแรก คือ พระอัญญาโกญฑัญญะ 4) เป็นวันเกิดขึ้นของพระรัตนตรัย คือ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ ครบเป็นครั้งแรก และในวันที่ 11 กรกฎาคม 2568 ตรงกับวันแรม 1 ค่ำ เดือน 8 เป็นวันเข้าพรรษา ซึ่งเป็นวันสำคัญในพระพุทธศาสนาอีกวันหนึ่ง ที่พระสงฆ์จะอธิษฐานว่าจะพำนักประจำอยู่ ณ ที่ใดที่หนึ่ง ตลอดระยะเวลาฤดูฝน เป็นระยะเวลา 3 เดือน ตามที่พระธรรมวินัยบัญญัติไว้ โดยไม่ไปค้างแรมที่อื่น
ที่เรียกว่า “จำพรรษา”
กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม ขอเชิญชวนพุทธศาสนิกชนร่วมพิธีหล่อเทียนและถวายต้นเทียนพรรษา รวมทั้งท่องเที่ยวเรียนรู้ธรรมะ สักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ในช่วงวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา เนื่องในวันอาสาฬหบูชาและเข้าพรรษา ณ วัดใกล้บ้าน พร้อมทั้งร่วม ตั้งจิตน้อมใจเป็นกุศล สร้างบุญ ลด ละ เลิก อบายมุขตลอดพรรษา เพื่อถวายเป็นพุทธบูชา เสริมสิริมงคลแก่ตนเอง ครอบครัว ในช่วงเทศกาลแห่งบุญ รวมทั้งสืบสานพระพุทธศาสนาให้ดำรงอยู่สืบไป