วันที่ 22 มีนาคม 2566 เวลา 9.30 น. ณ โรงแรมเอเชีย กรุงเทพมหานคร องค์การเภสัชกรรมจัดให้มีการแถลงข่าวเปิดตัว GPO PRO LAB ห้องปฏิบัติการตรวจวิเคราะห์มาตรฐานสากล ISO/IEC 17025 โดยมี นายแพทย์โสภณ เมฆธน ผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำกระทรวงสาธารณสุข เป็นประธานแถลงข่าว พร้อมจัดให้มีพิธีมอบใบรับรองความสามารถห้องปฏิบัติการมาตรฐานสากล ISO/IEC 17025
โดย นายแพทย์ศุภกิจ ศิริลักษณ์ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข มอบให้ นายแพทย์วิฑูรย์ ด่านวิบูลย์ ผู้อำนวยการองค์การเภสัชกรรม ในโอกาสที่ห้องปฏิบัติการตรวจวิเคราะห์ GPO PRO LAB ขององค์การเภสัชกรรมผ่านการรับรอง ความสามารถห้องปฏิบัติการมาตรฐานสากล ISO/IEC 17025 ในการทดสอบผลิตภัณฑ์ยาน้ำมันกัญชาหยอดใต้ลิ้น ถือเป็นห้องปฏิบัติการรายแรกของประเทศไทยที่ได้รับการรับรองนี้
นายแพทย์โสภณ เมฆธน ผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำกระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า GPO PRO LAB เป็นแนวคิดริ่เริ่มมาจากโครงการกัญชาทางการแพทย์ที่องค์การเภสัชกรรม ให้ความสำคัญตลอดห่วงโซ่อุปทานโดยมีห้องปฏิบัติการที่มีมาตรฐาน ดำเนินงานตรวจวิคราะห์วัตถุดิบ สารสกัดและผลิตภัณฑ์สำเร็จรูป เป็นขั้นตอนสำคัญในการผลิตผลิตภัณฑ์คุณภาพมาสู่ผู้บริโภค การที่ห้องปฏิบัติการ GPO PRO LAB ขององค์การเภสัชกรรม มีการดำเนินงานภายใต้แนวทางธุรกิจใหม่ และขยายศักยภาพในการเตรียมความพร้อมรองรับการให้บริการตรวจวิเคราะห์หาสารปนเปื้อนต่างๆ ในวัตถุดิบสารสกัดและผลิตภัณฑ์ยาแผนปัจจุบัน(Elemental Impurities ) สอดคล้องตามข้อกำหนดมาตรฐานสากลด้านการวิเคราะห์ผลิตภัณฑ์ยาที่นานาชาติให้การยอมรับ
อีกทั้งการได้รับรองความสามารถห้องปฏิบัติการมาตรฐานสากล ISO/IEC 17025 ในผลิตภัณฑ์ยาน้ำมันกัญชาหยอดใต้ลิ้น ครั้งนี้เป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่จะส่งเสริมให้มีการพัฒนามาตรฐานการผลิตกัญชา กัญชง ตลอดจนสมุนไพรและยาแผนปัจจุบันของประเทศ ซึ่งการได้ข้อมูลจากการวิเคราะห์ที่ถูกต้องแม่นยำและดำเนินการได้อย่างรวดเร็ว ไม่เพียงทำให้ผู้บริโภคเชื่อมั่นในคุณภาพแล้ว ยังจะช่วยให้ผลิตภัณฑ์ออกสู่ตลาดทันต่อความต้องการของผู้บริโภค ช่วยขับเคลื่อนให้เศรษฐกิจประเทศเติบโตก้าวหน้าต่อไป
นายแพทย์ศุภกิจ ศิริลักษณ์ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า การที่องค์การเภสัชกรรมได้รับใบรับรองความสามารถห้องปฏิบัติการตามมาตรฐานสากล ISO/IEC 17025 : 2017 ในด้านการทดสอบสาร Cannabidiol(CBD) และ Delta-9-tetrahydrocannabinol (THC) ในยาน้ำมันกัญชาหยอดใต้ลิ้น จากกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ โดยสำนักมาตรฐานห้องปฏิบัติการ ที่ได้รับการยอมรับร่วมจากหน่วยรับรองสากล Asia Pacific Accreditation Cooperation (APAC) และ International Laboratory Accreditation Cooperation (ILAC) ซึ่งมาตรฐานดังกล่าวเป็นข้อกำหนดทั่วไปว่าด้วยความสามารถของห้องปฏิบัติการในการดำเนินการทดสอบและ/หรือสอบเทียบ เป็นเกณฑ์สำหรับห้องปฏิบัติการทดสอบและห้องปฏิบัติการสอบเทียบ ที่แสดงว่าห้องปฏิบัติการมีการดำเนินงานด้านระบบคุณภาพและมีความสามารถทางวิชาการ ผลการทดสอบหรือสอบเทียบเป็นที่เชื่อถือได้ว่าถูกต้องตามหลักวิชาการ
จึงสร้างความมั่นใจในผลของการทดสอบว่าถูกต้องตามขอบข่ายที่ได้รับการรับรอง เกิดประโยชน์ต่อการเจรจากับคู่ค้าในการยอมรับร่วมในผลการทดสอบจากห้องปฏิบัติการที่ได้รับการรับรองโดยไม่จำเป็นต้องทดสอบซ้ำ (Accredited Once, Accepted Everywhere) สร้างความเชื่อมั่นต่อการตัดสินใจ ตลอดจนการใช้เป็นหลักฐานอ้างอิงกรณีมีข้อขัดแย้งในเรื่องมาตรฐานคุณภาพผลิตภัณฑ์หรือการกำกับดูแลตามกฎหมาย ตอบสนองต่อการแข่งขันทางเศรษฐกิจของประเทศและการคุ้มครองผู้บริโภค เพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศ รวมทั้งเพิ่มรายได้เข้าประเทศจากการขายสินค้าที่มีมาตรฐานไปยังตลาดโลก
ด้านนายแพทย์วิฑูรย์ ด่านวิบูลย์ ผู้อำนวยการองค์การเภสัชกรรม ได้กล่าวถึงที่มาของห้องปฏิบัติการ GPO PRO LAB ขององค์การเภสัชกรรมว่า จากจุดเริ่มต้นปี 2562 ที่องค์การเภสัชกรรม ได้ส่งมอบต้นแบบผลิตภัณฑ์กัญชาทางการแพทย์ให้แก่กระทรวงสาธารณสุข เพื่อกระจายไปยังคลินิกกัญชานำร่อง 12 แห่ง และมีความต้องการใช้เพิ่มมากขึ้น ในปัจจุบันมีคลินิกกัญชาในสถานพยาบาลภาครัฐและเอกชนที่นำผลิตภัณฑ์กัญชาทางการแพทย์ขององค์การเภสัชกรรมไปใช้ตามแนวทางการรักษาที่กรมการแพทย์กำหนดแล้วกว่า 300 แห่งทั่วประเทศ องค์การเภสัชกรรมมีกระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์กัญชาทางการแพทย์ที่เป็นมาตรฐานภายใต้หลักการสำคัญที่มุ่งให้ผลิตภัณฑ์กัญชาทางการแพทย์มีคุณภาพ โดยมีการควบคุมคุณภาพด้วยการตรวจวิเคราะห์ ทางห้องปฏิบัติการที่มีมาตรฐาน ตั้งแต่วัตถุดิบจนถึงเป็นผลิตภัณฑ์สำเร็จรูป องค์การเภสัชกรรมได้จัดตั้งหน่วยงานเพื่อดำเนินงานตรวจวิเคราะห์โดยเฉพาะในชื่อ GPO PRO LAB ขึ้นมา ซึ่งหน่วยงานนี้ตั้งอยู่ภายในองค์การเภสัชกรรม ถนนพระรามหก กรุงเทพฯ
องค์การเภสัชกรรม ได้ลงทุนทรัพยากรต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น เครื่องมือ อุปกรณ์ในการตรวจวิเคราะห์ที่ทำให้ได้ข้อมูลที่ถูกต้อง แม่นยำ ทันสมัยและรวดเร็ว ตลอดจนพัฒนาองค์ความรู้ ความเชี่ยวชาญให้แก่บุคลากรในการปฏิบัติงานตรวจวิเคราะห์ และที่สำคัญได้รับการรับรองความสามารถห้องปฏิบัติการมาตรฐานสากล ISO/IEC 17025 ทำให้เราเห็นถึงศักยภาพในการดำเนินงานภายใต้รูปแบบธุรกิจใหม่ จึงเปิดให้บริการตรวจวิเคราะห์ให้กับผู้ประกอบการภายในประเทศเพิ่มจากเดิมที่ตรวจวิเคราะห์เฉพาะผลิตภัณฑ์กัญชาทางการแพทย์และกังชงเพื่อสุขภาพ ที่ผลิตโดยองค์การเภสัชกรรมเท่านั้น
นอกจากนี้เพื่อเป็นการเตรียมรองรับการตรวจวิเคราะห์หาสารปนเปื้อนต่างๆ ในวัตถุดิบและผลิตภัณฑ์ยาแผนปัจจุบัน (Elemental Impurities ) ซึ่งหลายประเทศเช่น สหรัฐอเมริกา ได้เพิ่มข้อกำหนดในการตรวจวิเคราะห์หาสารปนเปื้อน ได้แก่ โลหะหนัก ฯลฯ ในยาแผนปัจจุบัน เพื่อความปลอดภัยของผู้บริโภค ซึ่งการตรวจวิเคราะห์ดังกล่าวจำเป็นต้องใช้เครื่องมือวิทยาศาสตร์ วิธีการทดสอบตลอดจนความเชี่ยวชาญในการดำเนินงานซึ่ง GPO PRO LAB ขององค์การเภสัชกรรมมีศักยภาพและความพร้อมในการให้บริการดังกล่าวแก่ผู้ประกอบการอุตสาหกรรมยาในประเทศอีกด้วย
ด้าน ดร.ภญ.นันทกาญจน์ สุวรรณปิฎกกุล รองผู้อำนวยการองค์การเภสัชกรรม ได้กล่าวถึงการให้บริการ ห้องปฏิบัติการ GPO PRO LAB ขององค์การเภสัชกรรมว่า GPO PRO LAB ตั้งอยู่ชั้น 6 ในอาคารฝ่ายชีววัตถุ องค์การเภสัชกรรม ถนนพระรามหก กรุงเทพฯ โดยเปิดให้บริการดังนี้
1. ให้บริการตรวจวิเคราะห์หาปริมาณสารสำคัญของสารแคนนาบินอยด์ (Cannabinoids) ได้แก่ ทีเอชซี (THC)ซีบีดี (CBD) ซีบีดีเอ(CBDA) ทีเอชซีเอ (THCA) ซีบีเอ็น(CBN) ในวัตถุดิบ สารสกัดและผลิตภัณฑ์กัญชา กัญชง
2. ตรวจสอบหาสารปนเปื้อนต่างๆในวัตถุดิบและผลิตภัณฑ์ยาแผนปัจจุบัน (Elemental Impurities) ได้แก่ แคดเมี่ยม ตะกั่ว สารหนู สารปรอท โคบอลต์ ฯลฯ
3. การทดสอบหาสารปนเปื้อน ได้แก่ สารเคมีกำจัดแมลง, โลหะหนัก และอะฟลาทอกซิน (Aflatoxins) ในวัตถุดิบกัญชาและกัญชง ซึ่งจะเปิดให้บริการในลำดับต่อไป
GPO PRO LAB มีการติดตั้งเครื่องมือในการตรวจวิเคราะห์ที่ทันสมัย เช่น HPLC-MS/MS เป็นเครื่องวิเคราะห์หาปริมาณสารสำคัญต่างๆ ยาฆ่าแมลง และอะฟลาทอกซิน GC-MS/MS ใช้ตรวจวิเคราะห์ยาฆ่าแมลงและตัวทำละลายตกค้าง (Residual solvent) เครื่องมือเหล่านี้ให้ผลวิเคราะห์ที่แม่นยำ ถูกต้องและรวดเร็ว ทำให้กระบวนการยื่นขออนุญาตต่างๆตามข้อกำหนดของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาดำเนินการได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
สำหรับผู้ประกอบการธุรกิจกัญชา กัญชง ตลอดจนผู้ผลิตผลิตภัณฑ์สมุนไพรและยาแผนปัจุบัน ที่สนใจสามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ช่องทางออนไลน์ Line ID : GPO_CAL หรืออีเมล์ gpoprolab@gpo.or.th โทรศัพท์หมายเลข 02 203 8686-8, 092 260 2176 หรือ Call Center : 1648
รองผู้อำนวยการองค์การเภสัชกรรม ได้กล่าวในตอนท้ายว่า องค์การเภสัชกรรมจัดตั้ง GPO PRO LAB ขึ้นมามีวัตถุประสงค์สำคัญในการเป็นต้นแบบเพื่อยกระดับมาตรฐานห้องปฏิบัติการของประเทศให้มีการดำเนินงานตามมาตรฐานสากลที่นานาชาติให้การยอมรับ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งในการผลักดันให้ผู้ประกอบการเห็นถึงความสำคัญในการผลิตผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพสู่ผู้บริโภคทั้งในและต่างประเทศต่อไป