การบริการด้านสาธารณสุขแก่ประชาชน : คลินิกการพยาบาลและการผดุงครรภ์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

​เนื่องในวันสาธารณสุขแห่งชาติ (27 พฤศจิกายนของทุกปี) คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ในฐานะสถาบันการศึกษาที่สอนและให้ความรู้ด้านวิชาชีพการพยาบาลสาขาต่างๆ ที่ได้รับการจัดอันดับ 1 ของไทย อันดับ 11 ของเอเชีย และอันดับ 101 – 150 ของโลก ในการจัดอันดับ QS World University Ranking for Nursing 2022 โดยมีหนึ่งในพันธกิจการดำเนินงาน คือ บริการวิชาการที่มุ่งเน้นการสร้างแกนนำในการสร้างเสริมสุขภาวะแก่สังคม คณะพยาบาลศาสตร์ ภายใต้การดำเนินงานในแต่ละภาควิชา มุ่งเน้นการป้องกันและการสร้างเสริมสุขภาพของประชาชนโดยรอบพื้นที่ตั้งของคณะพยาบาลศาสตร์อย่างต่อเนื่อง โดยมุ่งเน้นให้เกิดความร่วมมือจากภาคีเครือข่ายที่รับผิดชอบด้านสุขภาพ ในพื้นที่ เช่น อาจารย์ประจำภาควิชาการพยาบาลสาธารณสุขศาสตร์ รวมถึงนักศึกษาคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ลงสำรวจภาวะสุขภาพ และให้การดูแลด้านสุขภาพในชุมชน ในรูปแบบของโครงการที่ส่งเสริม และป้องกันโรค ที่ผสมผสานความร่วมมือในทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง เน้นความต้องการอย่างแท้จริงของชุมชน อาทิเช่น

​โครงการ “เทหน่อย คว่ำนิด พิชิตยุงลาย” โดยรองศาสตราจารย์ ดร.รักชนก คชไกร และผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.จันทิมา ฤกษ์เลื่อนฤทธิ์ คณาจารย์ประจำภาควิชาการพยาบาลสาธารณสุขศาสตร์ เป็นผู้นำทีมพร้อมด้วยนักศึกษาชั้นปีที่ 4 และบุคลากรของคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ซึ่งเป็นความร่วมมือของภาควิชาการพยาบาลสาธารณสุขศาสตร์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ร่วมกับ ศูนย์บริการสาธารณสุข 33 วัดหงส์รัตนาราม คณะกรรมการและอาสาสมัครสาธารณสุขชุมชนวัดหงส์รัตนาราม และ ชุมชนวัดโมลีโลกยาราม สถานีตำรวจนครบาลบางกอกใหญ่ กองทัพเรือ และสำนักงานเขตบางกอกใหญ่ มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ความรู้เกี่ยวกับการป้องกันการเกิดโรคไข้เลือดออก ปรับสิ่งแวดล้อมเพื่อกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย รวมถึงการสาธิตการทำสมุนไพรตะไคร้หอมในการป้องกันยุงลาย และแจกน้ำมันตะไคร้หอมให้แก่ประชาชน

โครงการ “ชวนชื่นปลอดภัย อุ่นใจไร้ยุงลาย” โดยรองศาสตราจารย์ ดร. ปิยะธิดา นาคะเกษียร และผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.เสาวรส มีกุศล คณาจารย์ประจำภาควิชาการพยาบาลสาธารณสุขศาสตร์ และนักศึกษาชั้นปีที่ 4 เป็นโครงการที่จัดขึ้นเพื่อตอบสนองตามความต้องการด้านสุขภาพของประชาชนในชุมชน และเป็นความร่วมมือของภาควิชาการพยาบาลสาธารณสุขศาสตร์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ร่วมกับ ศูนย์บริการสาธารณสุข 30 วัดเจ้าอาม คณะกรรมการ และอาสาสมัครสาธารณสุขชุมชนชวนชื่น และ สำนักงานเขตบางกอกน้อย ภายใต้โครงการมีการดำเนินการหลายกิจกรรม ได้แก่ การจัดนิทรรศการการให้ความรู้แก่ประชาชนในชุมชน เรื่องโรคที่เกิดจากยุงลาย และวิธีการป้องกันยุงลาย คือ “5ป 1ข” ได้แก่ ปิดภาชนะให้สนิท ปล่อยปลากกินลูกน้ำ ปฏิบัติเป็นประจำอย่างต่อเนื่อง ปรับปรุงสิ่งแวดล้อมไม่ให้เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ ขัดไข่ยุงลาย แล้วทิ้งน้ำขัดขัดบนพื้นดินให้ไข่แห้งตาย นอกจากนั้นยังมีการสอนสาธิตการทำเสปรย์สมุนไพรไล่ยุงโยใช้สมุนไพรที่มีในพื้นที่ อีกทั้งยังมีกิจกรรมเดินรณรงค์ป้องกันยุงลายภายในชุมชน รวมถึงกิจกรรมการประกวดบ้านตัวอย่าง “บ้านปลอดภัย ห่างไกลยุงลาย” อีกด้วย

นอกจาก 2 โครงการนี้แล้ว ภาควิชาการพยาบาลสาธารณสุขศาสตร์ ยังคงมีอีกหลายโครงการที่จัดขึ้นในชุมชนใกล้เคียงทั้งที่บางกอกน้อยและพื้นที่ที่ศาลายา เพื่อส่งเสริมให้ประชาชนมีสุขภาพที่ดีขึ้น สามารถดูแลตนเองได้อย่างเหมาะสม ตลอดจนเน้นการพิทักษ์สิทธิให้ประชาชนสามารถเข้าถึงระบบการให้บริการสุขภาพ ตามสิทธิการรักษาพยาบาลขั้นพื้นฐานของประชาชนชาวไทย ซึ่งสอดคล้องกับภารกิจที่ทางคณะพยาบาลศาสตร์ ได้เล็งเห็นถึงโอกาสที่จะให้บริการระดับปฐมภูมิแก่ประชาชน ลดความเลื่อมล้ำและลดความแออัดของจำนวนผู้ป่วยในโรงพยาบาล นั่นคือ การจัดตั้ง “คลินิกการพยาบาลและการผดุงครรภ์” ขึ้น ณ หอพักคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล บางขุนนนท์ เพื่อเป็นหน่วยบริการสุขภาพที่ประชาชนสามารถเข้าถึงบริการได้ง่าย รวดเร็ว ปลอดภัย และเชื่อถือได้ สอดคล้องกับนโยบายของสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) และสภาการพยาบาล รวมทั้งผลสำรวจที่พบว่าประชาชนต้องการการดูแลจากบุคลากรของคณะพยาบาลศาสตร์ ซึ่งเป็นพยาบาลที่มีความเชี่ยวชาญเฉพาะทางในการดูแลประชาชนทุกกลุ่มวัย ในการตรวจรักษาโรคเบื้องต้น การคัดกรองความเสี่ยง การป้องกันโรค และการให้คำปรึกษาทางสุขภาพ ตลอดจนการส่งต่อบุคคลที่มีความเสี่ยงหรือบุคคลที่มีการเจ็บป่วยเข้าสู่ระบบการรักษาพยาบาลที่เหมาะสม เพื่อลดความาแออัดในโรงพยาบาลได้ และประชาชนได้รับการรักษาเบื้องต้นได้อย่างทั่วถึง คลินิกการพยาบาลและการผดุงครรภ์ ณ หอพักคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล บางขุนนนท์ นั้นจะเปิดให้บริการแก่ประชาชนในทุกวันจันทร์-ศุกร์ ตั้งแต่เวลา 8.00 – 16.00 น. ประชาชนสามารถเข้ารับบริการดูแลสุขภาพได้ จากคณาจารย์พยาบาลวิชาชีพผู้มีความเชี่ยวชาญในระดับบุคคล ครอบครัว โดยกิจกรรมการบริการมีทั้งเชิงรับภายในคลินิก และเชิงรุกในชุมชนอีกด้วย