สกสว. ร่วมกับ หน่วยบริหารจัดการทุน จัดการประชุมเสวนา มองภาพอนาคต (Foresight) ในระบบ ววน. ด้านท่องเที่ยวและเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ปูทางการกลับมาของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว หลังสถานการณ์โควิด-19
เมื่อวันอังคารที่ 18 มกราคม 2565 สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.)ร่วมกับหน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการเพิ่มความสามารถในการแข่งขันของประเทศ (บพข.) และการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย จัดเสวนาออนไลน์ ครั้งที่ 1 มองภาพอนาคต (Foresight) ในระบบวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (ววน.) ด้านท่องเที่ยวและเศรษฐกิจสร้างสรรค์ โดยมีนางกอบกาญจน์ วัฒนวรางกูร ประธานกรรมการธนาคารกสิกรไทย และ รองประธานกรรมการสภาหอการค้าแห่งประเทศไทย นายวีระศักดิ์ โควสุรัตน์ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา รศ.ดร.ปัทมาวดี โพชนุกูล ผู้อำนวยการ สกสว. และ นายยุทธศักดิ์ สุภสร ผู้ว่าการการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย พร้อมด้วย ผศ.สุภาวดี โพธิยะราช ประธานคณะทำงานหน่วยบูรณาการเชิงประเด็นยุทธศาสตร์ ววน. ด้านการท่องเที่ยวและเศรษฐกิจสร้างสรรค์ และในฐานะประธานอนุกรรมการแผนงานการท่องเที่ยวและเศรษฐกิจสร้างสรรค์ บพข. ผู้ทรงคุณวุฒิ ผู้ประกอบการ และนักวิจัยด้านการท่องเที่ยว กว่า 200 คน เข้าร่วมแลกเปลี่ยน และ เสนอความเห็นในงานเสวนาดังกล่าว
โอกาสนี้ รศ.ดร.ปัทมาวดี โพชนุกูล ผู้อำนวยการ สกสว. กล่าวถึงกระบวนการจัดทำฉากทัศน์ (Foresight) ว่า เป็นกระบวนการหนึ่งที่ สกสว. นำมาใช้มองภาพอนาคต ปี 2566-2570 สร้างวิสัยทัศน์และทิศทางการเปลี่ยนผ่าน (Visioning and Transforming) ในทุกมิติ เพื่อจัดลำดับประเด็นความสำคัญเชิงยุทธศาสตร์ และกำหนดกรอบการวิจัยที่ควรได้รับการพัฒนาด้วยระบบววน ในรูปแบบแผนงานสำคัญ (Flagship) กลุ่มการท่องเที่ยวศักยภาพสูง (Primary Issues) และกลุ่มเศรษฐกิจสร้างสรรค์ที่มีศักยภาพสูงและเหมาะสมแก่การพัฒนาการวิจัยเพื่อสนับสนุนอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว รวมถึงการวิจัยข้ามศาสตร์ภายใต้แนวคิด Cross Cutting เพื่อให้เกิดการบูรณาการร่วมกันและเกิดการพัฒนาอย่างเป็นระบบ ได้แก่ เทคโนโลยีสมัยใหม่ การพัฒนาและยกระดับขีดความสามารถด้านกำลังคน โลจิสติกส์ กฎหมายและการเดินทางการข้ามแดน ความเสี่ยง การท่องเที่ยวเชิงพื้นที่ ตลอดจนการกำหนดเป้าหมายการวิจัยชั้นแนวหน้า (Frontier Research) ที่จะสร้างการเปลี่ยนแปลงและเสริมขีดความสามารถทางการแข่งขันในการท่องเที่ยวและเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ที่ควรได้รับการสนับสนุนจากหน่วยบริหารจัดการทุน
ด้าน ศ.ดร.มิ่งสรรพ์ ขาวสะอาด ประธานที่ปรึกษาคณะทำงานหน่วยบูรณาการเชิงประเด็นยุทธศาสตร์ ววน. ด้านการท่องเที่ยวและเศรษฐกิจสร้างสรรค์ อธิบายว่า อนาคตศึกษา เป็นการมองภาพอนาคต ภายใต้การเปลี่ยนแปลงของโลก และ การแพร่ระบาดของโควิด-19 ซึ่งถือเป็นความเป็นความพยายาม ที่จะใช้ความรู้จาการวิจัย สู่การกำหนดนโยบาย ละแผนงานสำคัญ ที่จะทำให้สถานการณ์ท่องเที่ยวไทยกลับมาเหมือนเดิมและดีกว่าเดิม ทั้งในระยะ 5 ปี จากนี้ หรือ มากกว่า 5 ปี จากนี้ ทั้งในส่วนของการการฟื้นฟู สร้างกลไกและความเชื่อมั่นด้านการท่องเที่ยวและเศรษฐกิจสร้างสรรค์ การเตรียมความพร้อมต่อการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็นด้านมาตรฐานและสุขอนามัย เทคโนโลยีแฟลตฟอร์มต่างๆ อีกทั้งการกำหนดกลไก การศึกษาวิจัย เพื่อการสนับสนุนด้านนโยบายและการนำไปสู่การปฏิบัติ สร้างความเชื่อมั่น ผ่านการสร้างภาพลักษณ์เชิงบวก
ขณะที่ นางกอบกาญจน์ วัฒนวรางกูร ประธานกรรมการธนาคารกสิกรไทย และ รองประธานกรรมการสภาหอการค้าแห่งประเทศไทย กล่าวถึงมุมมองในประเด็นนี้ว่า ข้อมูลจากการวิจัย เป็นข้อมูลสำคัญในการฟื้นฟูเศรษฐกิจด้านการท่องเที่ยวในช่วงนี้ บางเรื่องไม่จำเป็นต้องวิจัยใหม่ แต่สามารถนำมาขยายผลและทำให้เกิดการลงทุน และการปฏิบัติจริง ที่โดยส่วนตัวมองว่า การวิจัยจะเป็นประโยชน์อย่างยิ่ง หากข้อมูลการวิจัยสามารถนำมาใช้สนับสนุนการขับเคลื่อน เรื่องการท่องเที่ยวคุณภาพสูง และ การฟื้นฟูเศรษฐกิจไทยด้วย Happy Model (แฮปปี้ โมเดล) หรือ “โมเดลอารมณ์ดี มีความสุข” เน้นการขับเคลื่อนโมเดล ใน 3 กิจกรรม คือ กินดี อยู่ดี ออกกำลังกายดี ซึ่งเป็นกิจกรรมที่สะท้อนถึงอัตลักษณ์ วัฒนธรรม และ ความหลากหลายด้านการท่องเที่ยวและกีฬาของประเทศไทย ที่เงินไม่ใช่ตัวตั้ง แต่มุ่งเน้นการสร้างคุณค่าทางเศรษฐกิจให้กับผู้ที่เกี่ยวข้องทั้งระบบในโซ่อุปทานการท่องเที่ยว การสร้างความยั่งยืนให้กับทางสังคมไปพร้อมกันเพื่อความสำเร็จในระยะยาวด้วยการจัดการการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน
เช่นเดียวกับ นายวีระศักดิ์ โควสุรัตน์ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา ที่กล่าวถึงการวิจัยว่า นอกจากการวิจัยจะเป็นการสร้างองค์ความรู้และนวัตกรรมใหม่แล้ว เนื้อหาการวิจัย หรือ ข้อเสนอแนะต่างๆ จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องมีการรวบรวมให้สามารถเชื่อมโยงและเกิดเป็นการใช้ประโยชน์จากฐานข้อมูล (Digital Platform) ทั้งในส่วนแพลตฟอร์ม ระหว่างภาครัฐและเอกชน เช่น แอพพลิเคชั่น ทักทาย (Application TAGTHAi) เพื่อตอบสนองความต้องการของนักท่องเที่ยว และ การสื่อสารอย่างทันท่วงที ขณะเดียวกันการใช้ประโยชน์จากการวิจัยนี้ จะเป็นภาพสะท้อนให้สาธารณะได้รับรู้ และตระหนักถึงการลงทุนด้านการวิจัยอีกทางหนึ่งด้วย