สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) ร่วมกับ ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) (ศมส.) และสภานิติบัญญัติแห่งชาติ จัดสัมมนาวิชาการในหัวข้อ “ชายแดนใต้: พื้นที่ ผู้คนและข้อเสนอเชิงนโยบาย” นำเสนอ 9 ผลงานวิจัยจาก 3 จังหวัดชายแดนใต้ พร้อมขับเคลื่อนข้อเสนอแนะเชิงนโยบายยุติปัญหาด้วยความรู้และความเข้าใจ
วันที่ 8 ตุลาคม 2563 สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) ร่วมกับ ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) (ศมส.) และสภานิติบัญญัติแห่งชาติ จัดสัมมนาวิชาการในหัวข้อ “ชายแดนใต้: พื้นที่ ผู้คนและข้อเสนอเชิงนโยบาย” โดยมีการนำเสนอผลงานวิจัย 9 เรื่อง จากชุดโครงการวิจัยประเด็นวิจัยเชิงยุทธศาสตร์จังหวัดชายแดนภาคใต้ ประกอบด้วย
1) โครงการ “สานฝันปาตานีโดยไม่ใช้ความรุนแรง: วิเคราะห์จากบทสนทนาเพื่อสร้างจินตนาการใหม่” โดย รศ.ดร.มารค ตามไท
2) โครงการ “ความคิด และปฏิบัติการทางการเมืองของผู้คนในพื้นที่สีแดง” โดย อ. อาทิตย์ ทองอินทร์
3) โครงการ “การเมืองของความขัดแย้งชายแดนใต้/ปาตานี : ทำความเข้าใจเกี่ยวกับความเปลี่ยนแปลงความเป็นการเมือง ในห้วง15ปีของความรุนแรง โดย ผศ.ดร.อรอนงค์ ทิพย์พิมล
4) โครงการ “ทบทวนประวัติศาสตร์ปัต (ปา) ตานี: มุมมองที่แตกต่างหลากหลาย โดย คุณรอมฎอน ปันจอร์
5) โครงการ “สันติศึกษาในพื้นที่ปัญหาความขัดแย้งและความรุนแรง กรณีศึกษา ความเป็นไปได้ของพิพิธภัณฑ์สันติภาพในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ โดย คุณภัทรภร ภู่ทอง
6) โครงการ “กฎหมายความมั่นคงและการบังคับใช้ในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนใต้และพื้นที่ 4 อำเภอในจังหวัดสงขลา” โดย ดร.กัลยา แซ่อั้ง
7) โครงการ “การศึกษากลไกทางกฎหมายเพื่อการกลับคืนสู่สังคม ของกองกำลังติดอาวุธในจังหวัดชายแดนใต้ ผ่านการศึกษาเปรียบเทียบกับกลไกของอาเจะฮ์และมินดาเนา” โดย ผศ.สุทธิชัย งามชื่นสุวรรณ
8) โครงการ “พลวัตความเคลื่อนไหวของนักการเมืองมลายูมุสลิมท่ามกลางความรุนแรงในพื้นที่ชายแดนใต้” โดย คุณอิมรอน ซาเหาะ
9) โครงการ “บทบาทผู้นำศาสนาอิสลามและศาสนาพุทธต่อการเสริมสร้างความสัมพันธ์ ระหว่างชาวมุสลิมและชาวพุทธในสามจังหวัดชายแดนใต้” โดย รศ.ดร.ปัญญา เทพสิงห์
โอกาสนี้ ผศ.ดร.สุกานดา เหลืองอ่อน ลิวอิส ผู้อำนวยการภารกิจ การวิเคราะห์สถานการณ์ ด้าน ววน. ในและต่างประเทศ กล่าวว่า สกสว.ยังคงให้ความสำคัญกับการแก้ปัญาจังหวัดชายแดนใต้ โดยปัจจุบันได้ร่วมกับผู้เชี่ยวชาญในพื้นที่ ทบทวนแผนด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม รวมถึงร่วมกับหน่วยบริหารจัดการทุนวิจัยและนวัตกรรม (PMU: Program Management Unit) ที่เกี่ยวข้อง ขับเคลื่อนการแก้ปัญหานี้ด้วยระบบวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม โดยร่วมกับภาคนโยบายและนิติบัญัติ ซึ่งที่ผ่านมา ศ.ดร.อิศรา ศานติศาสน์ ปรึกษาโครงการ และ ผศ.ดร.แพร ศิริศักดิ์ดำเกิง ผู้ประสานงานได้นำเสนอผลการวิจัยเบื้องต้นต่อ คณะอนุกรรมาธิการศึกษาและแก้ไขปัญหาการละเมิดสิทธิมนุษยชนและการลอบประทุษร้ายประชาชน คณะที่สอง (ละเมิดสิทธิในเขตพื้นที่พิเศษและจังหวัดชายแดนใต้) ในวันที่ 27 สิงหาคม พ.ศ.2563 ที่อาคารรัฐสภา จากการรายงานผลการวิจัย คณะอนุกรรมาธิการฯ ชุดดังกล่าวมีความเห็นสนับสนุนให้นำเสนองานวิจัยในโครงการ SRI 13 ต่อสาธารณะ เพื่อเป็นประโยชน์แก่หน่วยงานของรัฐทั้งฝ่ายความมั่นคงและพลเรือนที่มีภารกิจในการแก้ปัญหาจังหวัดชายแดนใต้ ภาคประชาสังคม หน่วยงานและองค์กรที่ทำงานในพื้นที่ ตลอดจนบุคคลทั่วไปที่สนใจ
ทางด้าน รศ.ดร.มารค ตามไท เปิดเผยว่า โครงการ “สานฝันปาตานีโดยไม่ใช้ความรุนแรง: วิเคราะห์จากบทสนทนาเพื่อสร้างจินตนาการใหม่” เก็บข้อมูลโดยมีโอกาสได้สัมภาษณ์ชาวปาตานีที่สนับสนุนเอกราช 1,000 คน สิ่งที่ค้นพบคือเหตุผลหลักที่ชาวปาตานีซึ่งสนับสนุนเอกราชให้ไว้คือ (1) ความเป็นเจ้าของดินแดน (2) การเป็นวิธีที่จะได้อนาคตที่ปรารถนา (3) การเป็นพันธะทางศาสนา และ (4) การเป็นวิธีจัดการกับความขัดแย้งกับรัฐไทยได้ดีที่สุด ในสี่เหตุผลนี้ เหตุผลที่ (1) (2) และ (3) เป็นเหตุผลที่วางอยู่บนฐานคุณค่าที่เรียกกันว่า “คุณค่าศักดิ์สิทธิ์” ซึ่งเป็นคุณค่าที่แลกเปลี่ยนกับอย่างอื่นไม่ได้และจะเกิดปฏิกิริยาทางลบถ้าคนอื่นพยายาม โน้มน้าวเสนอของตอบแทนเพื่อให้ทิ้งเสีย เหตุผลที่ (4) วางอยู่บนคุณค่าที่จัดการได้โดยที่รัฐไทยเปลี่ยนวิธี ปฏิบัติและเปลี่ยนนโยบายในบางเรื่อง
ข้อสรุปและข้อแนะนำของงานวิจัยสำหรับการสร้างสันติสุขในจังหวัดชายแดนใต้คือ รัฐไทยควรเปิดพื้นที่ทางการเมืองให้คนปาตานีถกกันเองอย่างเปิดเผยและกว้างขวางเกี่ยวกับอนาคตของปาตานีว่าจะเดินตามเส้นทางเอกราชหรือไม่ และรัฐไทยควรดำเนินการนี้โดยมีวุฒิภาวะพอที่จะส่งเสริมการคุยกันครั้งนี้ ระหว่างคนที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ด้วยกันเอง ด้วยความปรารถนาดีต่อความสุขใจของคนทุกคนที่เกี่ยวข้อง
เอกสารประกอบการสัมมนา : https://bit.ly/3nszRtH
………………………………………………..