กรมควบคุมโรค ห่วงตลาดนัดกลางแจ้ง จากแหล่งสร้างรายได้กลายเป็นแหล่งมอมเมาเยาวชน เพิ่มนักดื่มหน้าใหม่ในสังคมไทย

กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ลงพื้นที่ตรวจสอบตลาดกลางแจ้งขนาดใหญ่ในย่านจังหวัดนนทบุรี หลังพบการจำหน่ายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์โดยมีการโฆษณาตราสินค้าเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ซึ่งเข้าข่ายการกระทำผิดตาม พ.ร.บ.ควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พ.ศ. 2551 พร้อมเป็นห่วงตลาดนัดกลางแจ้งทั่วไป จากแหล่งสร้างรายได้อาจกลายเป็นแหล่งมอมเมาที่เข้าใกล้เยาวชน เพิ่มนักดื่มหน้าใหม่ในสังคมไทย

วันที่ 20 กันยายน 2561 นายแพทย์ขจรศักดิ์ แก้วจรัส รองอธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าวว่า เมื่อวันที่ 18 กันยายน 2561 ที่ผ่านมา ได้มอบหมายให้นายแพทย์นิพนธ์  ชินานนท์เวช  ผู้อำนวยการสำนักงานคณะกรรมการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ กรมควบคุมโรค พร้อมคณะ  ลงพื้นที่ตรวจสอบตลาดกลางแจ้งขนาดใหญ่ในย่านจังหวัดนนทบุรี พบการจำหน่ายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์โดยมีการโฆษณาตราสินค้าเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ซึ่งเป็นกลยุทธ์โฆษณาแฝงมอมเมาเยาวชนเข้าสู่ถนนนักดื่มหน้าใหม่ เข้าข่ายการกระทำผิดตาม พ.ร.บ.ควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พ.ศ. 2551

นายแพทย์ขจรศักดิ์ กล่าวว่า สิ่งที่ต้องระวังนอกจากจะกลายเป็นเหยื่อของการสื่อสารการตลาดของอุตสาหกรรมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์โดยไม่รู้ตัวของผู้ให้เช่าพื้นที่ การปล่อยให้มีการกระทำผิดเช่นนี้ ยังถือเป็นช่องทางเริ่มต้นที่จะสร้างนักดื่มหน้าใหม่โดยเฉพาะเยาวชนอีกด้วย เพราะการจำหน่ายที่ไม่มีการตรวจสอบหรือสามารถเข้าถึงได้ง่ายนั้น ย่อมเป็นอีกช่องทางที่เยาวชนในวัยอยากรู้อยากเห็นได้ทดลอง ผลที่ตามมาอาจไม่ใช่แค่เป็นจุดเริ่มต้นของการลองดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เพียงเท่านั้น ยังเชื่อมโยงถึงเหตุไม่คาดคิด เช่น การเกิดอุบัติเหตุต่อชีวิตและทรัพย์สินอย่างประมาณค่าไม่ได้

ด้านนายแพทย์นิพนธ์ กล่าวว่า จากการประสานงานของเครือข่ายในพื้นที่เพื่อตรวจสอบการจัดจุดขายเครื่องดื่ม
ในบริเวณพื้นที่การจำหน่ายสินค้ากลางแจ้งในย่านจังหวัดนนทบุรี ที่เป็นที่รู้จักกันดีในนาม “ตลาดนกฮูก” นั้น เจ้าหน้าที่ได้เข้าตรวจสอบข้อเท็จจริงดังกล่าว พบว่ามีการจัดสถานที่ในลักษณะเป็นซุ้มเพื่อจำหน่ายเครื่องดื่ม มีการแสดงข้อความและตราสินค้าของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในหลายจุด เจ้าหน้าที่จึงดำเนินการประสานผู้รับผิดชอบในการให้เช่าสถานที่จำหน่ายสินค้ารับทราบถึงการกระทำดังกล่าวว่าเข้าข่ายการกระทำผิดตาม พ.ร.บ.ควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พ.ศ. 2551 ในมาตรา 32 ฐานโฆษณาเครื่องดื่มแอลกอฮอล์  ซึ่งเมื่อผู้รับผิดชอบทราบถึงข้อมูลดังกล่าวก็ให้ความร่วมมือเป็นอย่างดี เนื่องจากผู้ให้เช่าสถานที่ไม่ได้มีส่วนเกี่ยวข้องในการจำหน่ายแต่อย่างใด เพียงแต่ทำการให้เช่าตามปกติ จึงไม่ทราบว่าการดำเนินการของผู้เช่าสถานที่เป็นการกระทำที่ผิดกฎหมาย ทั้งนี้ ภายหลังเมื่อทำการชี้แจงแก่ผู้ให้เช่าและผู้เช่า ก็ได้รับความร่วมมือเป็นอย่างดี โดยได้ดำเนินการรื้อถอนอุปกรณ์ที่เกี่ยวข้องทันที

การดำเนินการเช่นนี้คงจะพบเห็นอีกหลายแห่ง เนื่องจากการจัดจำหน่ายสินค้ากลางแจ้งหรือที่เรียกกันว่าตลาดนัด จะเริ่มทวีความคึกคักเพื่อต้อนรับลมหนาวที่กำลังจะมาถึง โดยจากการศึกษาผู้บริโภค พบว่า เมื่อมีการโฆษณาร่วมกับการจัดแสดงสินค้าจะทำให้ลูกค้า ประมาณ 1 ใน 3 ตัดสินใจซื้อได้เร็วและง่ายขึ้น การออกสู่ตลาดที่มีในแหล่งชุมชนหรือบริเวณที่ได้รับความนิยมจึงเป็นอีกโอกาสหนึ่งที่จะสามารถเพิ่มช่องทางในการจำหน่ายสินค้าเพิ่มขึ้น ซึ่งการจัดกิจกรรมแอบแฝงในรูปแบบของลานเบียร์ หรือจุดจำหน่ายแบบชั่วคราวซึ่งมีการโฆษณาเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ตามมาตรา 32 กฎหมายได้ระบุโทษไว้ชัดเจนว่า หากผู้ใดฝ่าฝืนต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี หรือปรับไม่เกิน 500,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ และปรับอีกวันละ 50,000 บาท ตลอดระยะเวลาที่กระทำผิด

ทั้งนี้ หากประชาชนมีข้อสงสัยหรือพบเห็นการกระทำที่ต้องสงสัยว่าเป็นการกระทำผิด สามารถโทรสอบถามได้ที่สำนักงานคณะกรรมการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ โทร. 0 2590 3342 หรือสายด่วนกรมควบคุมโรค โทร. 1422 ประชาชนและพนักงานเจ้าหน้าที่สาธารณสุขสามารถร้องเรียนผ่านระบบสารสนเทศเพื่อเฝ้าระวังการละเมิดกฎหมายควบคุมยาสูบและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ (Tobacco & Alcohol Surveillance System : TAS) โดยใช้งานผ่านสมาร์ทโฟนได้ทางเว็บไซต์ “http://TAS.go.th” ตลอด 24 ชั่วโมง