ในวันที่ 20 มิถุนายน 2561 กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โดยสำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ (ปส.) ร่วมกับด่านศุลกากรคลองใหญ่ จังหวัดตราด จัดคอร์สเสริมความรู้เจ้าหน้าที่แนวชายแดน ตรวจสอบการนำเข้าส่งออกวัสดุนิวเคลียร์และวัสดุกัมมันตรังสี ด้วยเทคโนโลยี Radiation Gate Monitor ตั้งแต่ 20 – 22 มิถุนายนนี้ หวังเพิ่มศักยภาพในการเฝ้าระวังและป้องกันการลักลอบขนส่งวัสดุนิวเคลียร์และวัสดุกัมมันตรังสีตามแนวชายแดนไทย
ดร. อัจฉรา วงศ์แสงจันทร์ เลขาธิการสำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ เปิดเผยว่า ภารกิจหลักที่สำคัญของ ปส. คือ การกำกับดูแลความปลอดภัยจากการใช้พลังงานปรมาณู รวมถึงการป้องกันการลักลอบ นำเข้า หรือส่งออกวัสดุนิวเคลียร์และวัสดุกัมมันตรังสีตามแนวชายแดน ซึ่งปัจจุบันมีการนำระบบการตรวจสอบการนำเข้า – ส่งออกวัสดุกัมมันตรังสี หรือ Radiation Gate Monitor มาใช้งานที่ด่านศุลกากร ดังนั้น เพื่อให้การใช้ระบบดังกล่าวมีประสิทธิภาพสูงสุด ปส. จึงร่วมกับด่านศุลกากรคลองใหญ่ จังหวัดตราด จัดการฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการ เรื่อง “การเพิ่มศักยภาพการตรวจสอบการนำเข้า – ส่งออกวัสดุนิวเคลียร์และวัสดุกัมมันตรังสีตามแนวชายแดน และการตรวจสอบสินค้าที่ใช้ได้สองทาง” (Training Couse Radiation Gate Monitor and Dual Use Goods) ให้แก่เจ้าหน้าที่ตามเขตแนวชายแดน อาทิ ด่านศุลกากร สำนักงานตรวจคนเข้าเมือง ที่ทำการไปรษณีย์ไทย จำนวนประมาณ 30 คน ตั้งแต่วันที่ 20 – 22 มิถุนายน 2561 ณ โรงแรมพบทะเล รีสอร์ท และด่านศุลกากรคลองใหญ่ จังหวัดตราด โดยมุ่งเน้นให้เจ้าหน้าที่ที่ปฏิบัติงานเข้าใจระบบการตรวจสอบสินค้าผ่านระบบเอกซเรย์ และระบบ Radiation Gate Monitor สามารถนำไปปฏิบัติหน้าที่ได้อย่างถูกต้องเมื่อตรวจพบการนำเข้า – ส่งออกวัสดุนิวเคลียร์และวัสดุกัมมันตรังสี รวมทั้งอุปกรณ์ที่ออกแบบพิเศษที่ใช้ในวัฏจักรเชื้อเพลิงนิวเคลียร์ วัสดุที่ใช้ได้สองทาง (Dual-use Goods) โดยมีนายพงศ์พชร พันธุ์สุข ผู้อำนวยการส่วนบริการศุลกากรคลองใหญ่ จังหวัดตราด กล่าวต้อนรับและเปิดการฝึกอบรมในครั้งนี้
นายพงศ์พชร พันธุ์สุข ผู้อำนวยการส่วนบริการศุลกากรคลองใหญ่ จังหวัดตราด กล่าวว่า กรมศุลกากรมีนโยบายความมั่นคงแห่งรัฐ ได้นำระบบตรวจสอบตู้คอนเทนเนอร์ด้วยเครื่องเอกซเรย์โดยมี ระบบ Radiation Gate Monitor เป็นอุปกรณ์เสริม ซึ่งเป็นการนำเทคโนโลยีมาช่วยในการตรวจสอบการลักลอบการนำเข้า – ส่งออกวัสดุนิวเคลียร์และวัสดุกัมมันตรังสีตามแนวชายแดนผ่านด่านศุลกากร โดยสินค้าหรือสิ่งของที่ต้องการนำเข้า – ส่งออก จะต้องถูกนำผ่านเครื่องมือนี้ ซึ่งจะมีหัววัดรังสีเพื่อตรวจจับวัสดุกัมมันตรังสีหรือวัสดุนิวเคลียร์ และหากพบว่ามีวัสดุกัมมันตรังสีหรือวัสดุนิวเคลียร์จะมีสัญญาณเตือนดังขึ้น พร้อมทั้งส่งข้อมูลไปยังระบบเพื่อประเมินเบื้องต้นว่าเป็นวัสดุประเภทใด ซึ่งถือว่าเป็นตัวช่วยในการทำงานของเจ้าหน้าที่ได้เป็นอย่างดี และจากการตรวจสอบพบว่า เจ้าที่ที่ปฏิบัติงานยังต้องการเพิ่มทักษะและเสริมความรู้ในการตรวจพิสูจน์วัสดุนิวเคลียร์ วัสดุกัมมันตรังสี รวมถึงระบบ Radiation Gate Monitor จึงเกิดการบูรณาการร่วมกัน ระหว่างกรมศุลกากรคลองใหญ่ จังหวัดตราด และ ปส. เพื่อจัดการฝึกอบรมฯ ดังกล่าวขึ้น
ดร.อัจฉรา เปิดเผยเพิ่มเติมว่า การกำกับดูแลความปลอดภัยจากการใช้พลังงานนิวเคลียร์และรังสี ถือเป็นภารกิจสำคัญของ ปส. ส่วนการป้องกันอันตรายจากการนำเข้า – ส่งออกวัสดุกัมมันตรังสี เป็นอีกหนึ่งกิจกรรมที่เราดำเนินการร่วมกับกรมศุลกากร โดยที่ผ่านมา ปส. และกรมศุลกากรได้จัดอบรมลักษณะนี้มาแล้วอย่างต่อเนื่อง ที่ด่านศุลกากรแม่สายและด่านศุลกากรเชียงของ จังหวัดเชียงราย เมื่อเดือนพฤษภาคม 2560 และที่ด่านศุลกากรท่าลี จังหวัดเลย เมื่อเดือนธันวาคม 2560
คำอธิบาย : “สินค้าที่ใช้ได้สองทาง (Dual-use Goods)” คือ สินค้าที่สามารถนําไปใช้ได้ทั้งทางการพาณิชย์และการทหาร โดยการนําไปใช้ออกแบบ พัฒนา ผลิต ใช้ ดัดแปลง จัดเก็บ ลําเลียง หรือ กระทําด้วยประการใด ๆ เพื่อให้ได้มาซึ่งอาวุธที่มีอานุภาพทําลายล้างสูง
สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ ศูนย์ปรมาณูเพื่อสันติประจำภูมิภาค สำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ โทรศัพท์ ๐ ๒๕๙๖ ๗๖๐๐ ต่อ 2221