เขตสุขภาพที่ 3 จัดระบบงานปลูกถ่ายกระจกตา ทั้งค้นหา/คัดกรองผู้บริจาค ออกหน่วยรับบริจาคเชิงรุก จัดศูนย์ประสานงานพร้อมเจ้าหน้าที่ สร้างทีมจัดเก็บดวงตาในโรงพยาบาลศูนย์/โรงพยาบาลทั่วไปทุกแห่ง ดูแลติดตามผู้ที่รอการปลูกถ่ายและเยี่ยมหลังผ่าตัด โดยมีโรงพยาบาลสวรรค์ประชารักษ์ จ.นครสวรรค์ เป็นศูนย์กลางการปลูกถ่ายได้มากสุดในประเทศ ช่วยลดระยะเวลารอคอยเหลือ 1 – 1.5 ปี กรณีปลูกถ่ายกระจกตาฉุกเฉินเหลือเพียง 3 – 7 วัน พร้อมทั้งป้องกันไม่ให้มีผู้ป่วยต้องการอวัยวะรายใหม่เพิ่ม ตามเป้าหมายลดจำนวนผู้ที่ต้องทนทุกข์ทรมานจากการรอคอยอวัยวะให้เป็น “ศูนย์”
นายแพทย์ธนรักษ์ ผลิพัฒน์ ผู้ตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข เขตสุขภาพที่ 3 เปิดเผยว่า สถานบริการในเขตสุขภาพที่ 3 (นครสวรรค์ กำแพงเพชร พิจิตร อุทัยธานี ชัยนาท) ได้ร่วมกันพัฒนาระบบงานปลูกถ่ายกระจกตา เพื่อให้จัดเก็บดวงตาและปลูกถ่ายกระจกตาให้กับผู้ป่วยได้มากขึ้น โดยมีการค้นหา/คัดกรองผู้ป่วยเข้าเกณฑ์บริจาคดวงตา, จัดตั้งศูนย์ประสานงานและประชาสัมพันธ์การบริจาคดวงตาในโรงพยาบาลและรพ.สต.ทุกแห่ง, ออกหน่วยแสดงความจำนงบริจาคดวงตาร่วมกับศูนย์บริการโลหิต สภากาชาดไทย ในงานเทศกาลต่างๆจัดอบรมพยาบาลประสานงานบริจาคอวัยวะและดวงตาประจำหอผู้ป่วย, มีศูนย์ประสานงานติดตามตรวจสอบผู้ป่วยที่รอคอยการปลูกถ่ายกระจกตา และมีทีมจัดเก็บดวงตาในโรงพยาบาลศูนย์/โรงพยาบาลทั่วไปทุกแห่ง โดยในโรงพยาบาลศูนย์ได้จัดให้มีพยาบาลประจำการเต็มเวลา เพื่อประสานงานรับบริจาคและปลูกถ่ายอวัยวะและดวงตา พร้อมทั้งจัดระบบติดตามเยี่ยมผู้ป่วยหลังผ่าตัดผ่านทางโทรศัพท์และทางไลน์ และนำข้อมูล สถิติ ผลการรักษาต่างๆ มาพัฒนางานและนโยบายด้านสุขภาพต่อไป
นายแพทย์ธนรักษ์ กล่าวต่อว่า ระบบงานที่พัฒนาขึ้นส่งผลให้เขตสุขภาพที่ 3 เก็บดวงตาจากผู้บริจาคที่เสียชีวิตได้เพิ่มขึ้น จาก 13 ราย ในปี 2565 เป็น 30 ราย ในปี 2567 ส่วนปี 2568 (ข้อมูลถึงวันที่ 30 เมษายน) เก็บได้แล้ว 23 ราย โดยมีโรงพยาบาลสวรรค์ประชารักษ์ จ.นครสวรรค์ เป็นศูนย์กลางให้บริการผ่าตัดปลูกถ่ายกระจกตา ซึ่งในปี 2567 และ 2568 สามารถปลูกถ่ายกระจกตาให้กับผู้ป่วยได้ถึงปีละ 47 ราย โดยจักษุแพทย์เชี่ยวชาญด้านกระจกตาเพียง 1 คน ซึ่งถือว่ามากที่สุดในประเทศเมื่อเปรียบเทียบจำนวนผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดต่อจักษุแพทย์ ช่วยลดระยะเวลารอคอยปลูกถ่ายกระจกตาในผู้ป่วยทั่วไปจาก 3 – 5 ปี เหลือ 1 – 1.5 ปี และผู้ป่วยที่ต้องปลูกถ่ายกระจกตาฉุกเฉินจาก 60 วัน เหลือ 3 – 7 วัน ขณะเดียวกันก็ดำเนินการด้านการป้องกันไม่ให้มีผู้ป่วยตาบอดจากการเป็นแผลที่กระจกตาเพิ่มขึ้นอย่างเต็มที่ เพื่อลดจำนวนผู้ป่วยที่มีปัญหาด้านกระจกตารายใหม่ รอการปลูกถ่ายเพิ่มขึ้น โดยได้ใช้แนวคิดนี้ดำเนินการกับอวัยวะอื่นๆ ด้วย ซึ่งเป็นเป้าหมายของเขตฯ ที่จะลดจำนวนผู้ที่ต้องทนทุกข์ทรมานจากการรอคอยอวัยวะให้เป็น “ศูนย์”