7 มิถุนายน วันสหกรณ์นักเรียน จุดเริ่มต้นการเรียนรู้สหกรณ์เพื่ออนาคตเด็กไทย      

วันที่ 7 มิถุนายนของทุกปี ถูกกำหนดให้เป็น “วันสหกรณ์นักเรียน” เพื่อส่งเสริมแนวคิดและการเรียนรู้ระบบสหกรณ์ในกลุ่มเยาวชน โดยมีจุดเริ่มต้นจากพระราชดำริของ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เมื่อวันที่ 7 มิถุนายน 2534 พระองค์ได้มีพระราชดำรัสกับอธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์ในขณะนั้น ให้จัดการเรียนการสอนวิชาการสหกรณ์ในโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน พร้อมมีพระราชดำรัสเพิ่มเติมเมื่อวันที่ 24 เมษายน 2535 ณ ศาลาดุสิดาลัย ความตอนหนึ่งว่า

“…ก็ตั้งใจจะให้เป็นการฝึกนักเรียนให้มีความรู้ มีความเคยชินกับระบบการทำงานร่วมกัน ตามแบบสหกรณ์ ฝึกตั้งแต่เป็นเด็กเล็ก ๆ ก็ชินไป ต่อมาก็ถ้าเป็นชาวบ้าน เป็นราษฎรเต็มที่แล้ว ก็จะได้เข้าใจหลักการและเข้าร่วมเป็นสมาชิกสหกรณ์ใหญ่ต่อไปได้…”

นายวิศิษฐ์ ศรีสุวรรณ์ อธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์ กล่าวว่า กรมส่งเสริมสหกรณ์ ได้น้อมนำพระราชดำริมาปฏิบัติ โดยส่งเสริมให้มีการเรียนการสอนวิชาสหกรณ์ในโรงเรียน และปลูกฝังหลักการและวิธีการสหกรณ์ไปสู่เยาวชนผ่านกิจกรรมวันสหกรณ์นักเรียน เพื่อให้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้เรื่องของสหกรณ์นักเรียน ประกอบด้วยภาควิชาการและภาคปฏิบัติ ผ่านกิจกรรม 4 ด้าน ได้แก่ กิจกรรมออมทรัพย์ ส่งเสริมการออม เพื่อสร้างวินัยทางการเงินแก่เด็กนักเรียน ให้รู้จักวางแผนใช้จ่ายเงิน ประหยัดอดออม และมีความซื่อสัตย์, กิจกรรมร้านค้าสหกรณ์ สำหรับจำหน่ายอุปกรณ์เครื่องเขียนและผลิตภัณฑ์ของนักเรียนรวมถึงรับซื้อผลผลิตการเกษตรจากฟาร์มของโรงเรียน เพื่อนำไปผลิตเป็นอาหารกลางวันให้กับนักเรียน, กิจกรรมส่งเสริมการผลิต/อาชีพ สอนให้เด็กได้ปลูกพืชผัก เลี้ยงไก่ไข่ เลี้ยงปลา ทำการเกษตร หรือทำงานอาชีพอื่น ๆ ตามความเหมาะสม และกิจกรรมส่งเสริมการศึกษาและสวัสดิการ เป็นการส่งเสริมความรู้ให้แก่คณะกรรมการสหกรณ์นักเรียน

เป็นระยะเวลา 34 ปี ที่กรมส่งเสริมสหกรณ์ ได้สนองงานตามพระราชดำริ ในโครงการส่งเสริมสหกรณ์นักเรียน มาตั้งแต่ปี 2534 ปัจจุบันมีโรงเรียนที่จัดกิจกรรมการเรียนการสอนสหกรณ์นักเรียน ทั้งโรงเรียนที่อยู่ในและนอกโครงการพัฒนาเด็กและเยาวชน ตามพระราชดำริ รวม 29,986 โรงเรียน ได้แก่ โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน 222 แห่ง  โรงเรียนพระปริยัติธรรม 413 แห่ง โรงเรียนสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) 29,294 แห่ง โรงเรียนสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) 8 แห่ง  โรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร 30 แห่ง และโรงเรียนปอเนาะ 19 แห่ง โดยมีครูผู้สอนที่ผ่านการอบรมครูสหกรณ์ จำนวน 20,367 คน

สำหรับปี 2568 กรมส่งเสริมสหกรณ์ ได้จัดงาน “7 มิถุนายน วันสหกรณ์นักเรียน ประจำปี 2568” เพื่อสนองพระราชดำริ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ที่ทรงริเริ่มโครงการจัดกิจกรรมสหกรณ์นักเรียน อีกทั้งเพื่อเสริมสร้างความรู้และปลูกฝังหลักการและวิธีการสหกรณ์ให้กับเยาวชน โดยกำหนดให้มีการจัดงานวันสหกรณ์นักเรียนทุกจังหวัดทั่วประเทศ ทั้งนี้ สำหรับส่วนกลางในเขตพื้นที่กรุงเทพมหานคร ได้กำหนดให้มีกิจกรรมฯ 2 รูปแบบ คือ

รูปแบบ Onsite ณ สำนักพัฒนาและถ่ายทอดเทคโนโลยีการสหกรณ์ เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร โดยภายในงานจะพบกิจกรรมพิธีเปิดงาน “7 มิถุนายน วันสหกรณ์นักเรียน ประจำปี 2568”  การจัดนิทรรศการ โดยกรมส่งเสริมสหกรณ์ กรมตรวจบัญชีสหกรณ์ ชุมนุมสหกรณ์ออมทรัพย์แห่งประเทศไทย จำกัด นิทรรศการของโรงเรียน และหน่วยงานอื่นๆ การเสวนาทางวิชาการ การจัดพิธีมอบรางวัลโครงการประกวดโรงเรียนจัดการเรียนรู้การสหกรณ์ รางวัลพระราชทาน ประจำปี 2568 และกิจกรรมบนเวทีอีกมากมาย นอกจากนี้ ยังมีกิจกรรมออนทัวร์สหกรณ์ออมทรัพย์แห่งแรกของประเทศไทย และสันนิบาตสหกรณ์แห่งประเทศไทย กิจกรรมตลาดนัดผลิตภัณฑ์สหกรณ์นักเรียน และฐานเรียนรู้การสหกรณ์เพื่อให้น้อง ๆ นักเรียนได้ร่วมสนุกตอบปัญหาชิงรางวัลอีกด้วย

รูปแบบ Online ประกอบด้วย การถ่ายทอดสด กิจกรรมต่าง ๆ ภายในงาน ผ่านทาง Facebook Live Fanpage สำนักพัฒนาและถ่ายทอดเทคโนโลยีการสหกรณ์ และช่องทาง YouTube, เผยแพร่สื่อประชาสัมพันธ์ ผ่านช่องทาง Facebook Fanpage และช่องทางสื่อออนไลน์ต่าง ๆ ของสำนักพัฒนาและถ่ายทอดเทคโนโลยีการสหกรณ์ อาทิ วีดิทัศน์การจัดการเรียนการสอนสหกรณ์ในโรงเรียน, Infographic  ประวัติสหกรณ์นักเรียน การเทิดพระเกียรติวันสหกรณ์นักเรียน พระราชดำรัสสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และ Infographic พระอัจฉริยภาพสร้างสรรค์ สหกรณ์นักเรียนพัฒนาคุณภาพชีวิตเยาวชน

“การจัดงานวันสหกรณ์นักเรียน จะช่วยส่งเสริมการรับรู้เรื่องระบบสหกรณ์ในกลุ่มเยาวชน ครู ผู้ปกครอง และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ทำให้ทุกภาคส่วนเล็งเห็นความสำคัญของสหกรณ์ในฐานะเครื่องมือพัฒนาคนและสังคม สู่การสร้างคนเก่ง คนดี ตามแนวทางสหกรณ์” อธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์ กล่าว