เริ่มออกแบบแล้ว “กลุ่มอิสลามบาติก” ประยุกต์ลายพระราชทาน “ผ้าขิดลายนารีรัตนราชกัญญา” สู่งานบาติกของคนนคร

วันที่ 28 มกราคม 2565 เวลา 11.30 น. นายจตุพล ศรีดำ รักษาราชการแทนพัฒนาการจังหวัดนครศรีธรรมราช มอบแบบลายผ้าพระราชทาน “ผ้าขิดลายนารีรัตนราชกัญญา” พร้อมติดตามให้กำลังใจกลุ่มอิสลามบาติก ซึ่งได้นำลายพระราชทาน “ผ้าขิดลายนารีรัตนราชกัญญา” มาออกแบบและประยุกต์ให้เข้ากับผ้าบาติก และเพิ่มเติมลายเฉพาะถิ่น คือ อักขระ “นะโม” เป็นอักษรปารวะของอินเดียโบราณ ที่มีความผูกพันกับชาวคนนครศรีธรรมราชร่วมพันปี มีชื่อเสียงเนื่องมาจากความเชื่อทั้งในเรื่องของการป้องกันโรคภัยไข้เจ็บ การป้องกันภยันอันตราย จนไปถึงเมตตามหานิยม และแสดงถึงอัตลักษณ์ของคนนคร โดยมี นายเอกชัย อิสลาม ประธานกลุ่มอิสลามบาติก บอกเล่าถึงแรงบันดาลใจในการประยุกต์ลายพระราชทานครั้งนี้ ณ กลุ่มอิสลามบาติก ตำบลโพธิ์เสด็จ อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช จังหวัดนครศรีธรรมราช

เมื่อวันที่ 23 มกราคม 2565 ที่บ้านนาหว้า อำเภอนาหว้า จังหวัดนครพนม สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา พระราชทาน “ผ้าขิดลายนารีรัตนราชกัญญา” ให้แก่ นายสุทธิพงศ์ จุลเจริญ ปลัดกระทรวงมหาดไทย และ ดร.วันดี กุญชรยาคง จุลเจริญ ประธานสภาสตรีแห่งชาติในพระบรมราชินูปถัมภ์และนายกสมาคมแม่บ้านมหาดไทย เพื่อมอบเป็นของขวัญปีใหม่ให้กับช่างทอผ้าทุกกลุ่ม ทุกเทคนิค นำไปทอผ้า ผลิตผ้าตามอัตลักษณ์ภูมิปัญญาของแต่ละท้องถิ่นทั่วประเทศ พระองค์ทรงค้นคว้าผ้าลวดลายโบราณจากพื้นถิ่นอีสานเหนือ แถบจังหวัดนครพนม ที่ปรากฏอยู่บนฉลองพระองค์ในสมเด็จพระนางเจ้า พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ได้แก่ ผ้าขิดลายสมเด็จ ผ้าลายนาคชูสนและผ้าลายต้นสน และทรงนำมาออกแบบและผสมผสานให้เกิดความร่วมสมัย เป็นการสร้างอัตลักษณ์ใหม่ที่แฝงด้วยความหมายที่ลึกซึ้ง จุดประกายทางความคิดและสร้างแรงบันดาลใจให้แก่ช่างทอผ้า สามารถนำไปพัฒนาลวดลายของผืนผ้าให้มีความร่วมสมัย แฝงด้วยความหมายและประวัติศาสตร์ที่ยิ่งใหญ่ของวัฒนธรรมและภูมิปัญญาการทอผ้าในประเทศไทย โดยยังคงรักษาเอกลักษณ์ประจำถิ่นของตน ซึ่งแต่ละลวดลายมีความหมายที่ลึกซึ้ง กล่าวคือ

1) ลาย S ที่ท้องผ้า หมายถึง สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ที่ทรงเป็นต้นแบบในการอนุรักษ์ภูมิปัญญาผ้าไทยโดยสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา ได้ส่งออกแบบให้เว้นช่องว่างไว้เพื่อให้ราษฎรได้ร่วมถักทอลวดลายของตนเองลงในช่องว่าง เป็นการสร้างเอกลักษณ์เฉพาะตัวจากแต่ละท้องถิ่น โดยลายขิดที่เป็นกรอบล้อมรอบตัว S นี้ หมายถึง ความจงรักภักดีที่ชาวไทยมีต่อพระบรมราชจักรีวงศ์

2) ลายเชิงผ้ารูปหัวใจ หมายถึง ความรักของพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 10 ที่มีต่อปวงชนชาวไทย

3) ลาย S ประกอบกับลายขิดที่เชิงผ้า หมายถึง สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา ที่ทรงปรารถนาให้คนไทยอยู่ดีมีสุข

4) ลายต้นสนที่เชิงผ้า หมายถึง พระดำริในสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา ในการฟื้นฟูประวัติศาสตร์ของโครงการศิลปาชีพฯ อันลายต้นสนนี้เป็นลวดลายพื้นถิ่นที่ถักทออยู่บนพื้นผ้าของบ้านนาหว้า จังหวัดนครพนม ที่ซึ่งเป็นจุดกำเนิดโครงการศิลปาชีพฯ

5) ลายหางนกยูงที่เชิงผ้า หมายถึง ความตั้งพระทัยมั่นของสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา ในการสืบสาน รักษา และต่อยอด พระราชกรณียกิจของสมเด็จย่าของพระองค์ ในการฟื้นคืนภูมิปัญญาผ้าไทยให้ดำรงคงอยู่คู่แผ่นดิน

นายเอกชัย อิสลาม ประธานกลุ่มอิสลามบาติก กล่าว่า ตนเองรู้สึกซาบซึ้งใจในพระกรุณาธิคุณ ของสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา ที่ทรงพระราชทานลายผ้าเพื่อมอบเป็นของขวัญปีใหม่ให้กับช่างทอผ้าทุกกลุ่ม ทุกเทคนิค นำไปทอผ้า ผลิตผ้าตามอัตลักษณ์ภูมิปัญญาของแต่ละท้องถิ่น เพราะตั้งแต่ต้องเผชิญกับสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ทำให้กลุ่มขาดรายได้จำนวนมาก บางเดือนมียอดจำหน่ายเพียงแค่หลักพัน ตนเองและสมาชิกกลุ่มต้องแบกรับปัญหาทั้งหนี้สิน และการเลี้ยงดูคนในครอบครัว แต่ทว่าเมื่อสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา ทรงพระราชทาน “ลายขอเจ้าฟ้าสิริวัณณวรีฯ” ทำให้ตนและสมาชิกสามารถสร้างรายได้จากการจำหน่ายออนไลน์ได้มากขึ้น ต่อมาพระองค์หญิง ทรงได้พระราชทานลายผ้าบาติกลายพระราชทาน “ท้องทะเลไทย” “ปาเต๊ะร่วมใจเทิดไท้เจ้าหญิง” และ“ป่าแดนใต้” มาเพิ่มรวมเป็น 4 ลายนั้น ทำให้ตนและสมาชิกมียอดการสั่งซื้อและจำหน่ายกว่าหลายหมื่นบาท และมีบางเดือนที่มียอดจำหน่ายถึงหลักแสนเลยทีเดียว

นอกจากนั้นแล้วยังสร้างงานสร้างอาชีพ ขยายสู่คนในชุมชน ไปถึงการตัดเย็บ ปัจจุบันยอดการสั่งซื้อที่เข้ามามีจำนวนมาก เมื่อได้รับข่าวการประชาสัมพันธ์ถึงการพระราชทาน “ผ้าขิดลายนารีรัตนราชกัญญา” ให้แก่ นายสุทธิพงศ์ จุลเจริญ ปลัดกระทรวงมหาดไทย และ ดร.วันดี กุญชรยาคง จุลเจริญ ประธานสภาสตรีแห่งชาติในพระบรมราชินูปถัมภ์และนายกสมาคมแม่บ้านมหาดไทย ที่จังหวัดนครพนมนั้น ตนเองจึงน้อมนำมาปรับ ออกแบบและประยุกต์ให้เข้ากับเอกลักษณ์พื้นถิ่นของคนนครในทันที และตั้งใจว่าจะต้องเป็นกลุ่มผ้าบาติกกลุ่มแรกของจังหวัดนครศรีธรรมราชที่สามารถผลิตชิ้นงานผ้าบาติกลาย “ผ้าขิดลายนารีรัตนราชกัญญา” ให้จงได้ ให้สมกับน้ำพระราชหฤทัยที่สมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา ทรงได้มอบให้แก่ผู้ผลิตผ้าทุกคน จึงขอตั้งมั่นที่สืบสานพระราชปณิธาน และขอปวารณาตนเป็นครูผู้สอนการเขียนลายบาติกเหล่านี้เพื่อช่วยสร้างงาน สร้างรายได้ให้กับชาวนครศรีธรรมราชโดยไม่คิดค่าใช้จ่าย มุ่งหวังให้ผ้าไทย หัตถศิลป์ไทย คงอยู่คู่กับคนไทยไปตราบนานเท่านาน